ΗΡΑΚΛΗΣ Ο ΥΔΡΑΥΛΙΚΟΣ;
Περιοχές σαν τον Φενεό, στις οποίες κυριαρχούν οι ασβεστόλιθοι, χαρακτηρίζονται από εντυπωσιακές καρστικές γεωμορφές, όπως οι καταβόθρες. Οι καταβόθρες του Φενεού φαίνεται να έχουν σχέση με μυθολογικά στοιχεία. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με έναν από τους μύθους, ο Ηρακλής φέρεται να δημιούργησε ο ίδιος τις καταβόθρες σε πρόποδες βουνών που οριοθετούν την πόλγη του Φενεού για να απομακρύνει τα λιμνάζοντα νερά της πόλγης, προερχόμενα κυρίως από τον Όλβιο ποταμό.
ΓΕΩΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ
Στην περιοχή του Φενεού επικρατούν ασβεστόλιθοι, οι οποίοι είναι πετρώματα που διαλύονται εύκολα από τη δράση του νερού. Το νερό της βροχής εμπλουτισμένο σε διοξείδιο του άνθρακα (CO2 ) αντιδρά με τα ανθρακικά άλατα του ασβεστόλιθου, διαλύει τμήματά του και διευρύνει ήδη υπάρχουσες ρωγμές δημιουργώντας έγκοιλα (ανοίγματα). Αυτή η διαδικασία, ονομάζεται καρστικοποίηση και οδηγεί στο σχηματισμό γεωμορφών, οι οποίες ονομάζονται καρστικοί σχηματισμοί. Τέτοιοι σχηματισμοί είναι η πόλγη και οι καταβόθρες του Φενεού.
Οι πόλγες είναι μεγάλες κλειστές καρστικές επίπεδες κοιλότητες, που περιβάλλονται από όρη. Η έκτασή τους ποικίλει από λίγα έως και εκατοντάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα ενώ συναντώνται σε διάφορα ύψη από κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας έως και πάνω από 1000 μ.
Οι καταβόθρες είναι καρστικά ανοίγματα που έχουν μορφή αγωγού και διευρύνονται σχεδόν κατακόρυφα μέσα στα ανθρακικά πετρώματα σχηματίζοντας σύνθετα συστήματα αγωγών που φθάνουν μέχρι την επιφάνεια του εδάφους. Τα επιφανειακά νερά που οδηγούνται στις καταβόθρες κινούνται μέσω των υπόγειων αγωγών σε μεγαλύτερα βάθη.
Στην πόλγη του Φενεού περιοδικά οι καταβόθρες γέμιζαν με φερτά υλικά και ιζήματα από την επιφάνεια αποτρέποντας έτσι την αποστράγγιση των επιφανειακών νερών με αποτέλεσμα το σχηματισμό μιας λίμνης (παλαιολίμνη). Στη συνέχεια μέσω των καταβοθρών που αποφράσσονταν, το νερό απομακρυνόταν μετατρέποντας την πόλγη σε μια εύφορη πεδιάδα. Το φαινόμενο επιβεβαιώνεται από αναφορές αρχαίων και σύγχρονων περιηγητών και συγγραφέων.
ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ
Στην πανίδα της περιοχής του Φενεού περιλαμβάνονται σημαντικά αμφίβια και ερπετά που προστατεύονται από την ελληνική ή/και τη διεθνή νομοθεσία. Μεταξύ αυτών είναι η σαλαμάνδρα Salamandra salamandra, ο Δενδροβάτραχος Hyla arborea, ο Χωματόφρυνος Bufo bufo κ.α.
