ΡΗΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ!
Στην περιοχή του γεώτοπου βρίσκεται η ιστορική Μονή Αγίας Λαύρας, μια από τις αρχαιότερες μονές της Πελοποννήσου, και σύμβολο της Ελληνικής Επανάστασης, καθώς σύμφωνα με ορισμένες απόψεις πρόκειται για τον τόπο έναρξης της! Βρίσκεται σε υψόμετρο 933 μέτρων, στους πρόποδες του όρους Βελιά.
Ιδρύθηκε το 961 μ.Χ. στη θέση Παλαιομονάστηρο, 300 μ από τη θέση της σημερινής Μονής. Το καθολικό της παλαιάς Μονής είναι χτισμένο μπροστά από μια βραχοσκεπή στην άκρη ενός απότομου γκρεμού. Αποτελεί Βυζαντινό μνημείο με αρχιτεκτονική που εναρμονίζεται πλήρως με το περιβάλλον πετρώδες τοπίο.
Γεωποικιλότητα
Στην περιοχή της Ι.Μ. Αγίας Λαύρας εντοπίζονται πετρώματα, της γεωτεκτονικής ζώνης Πίνδου, που δημιουργήθηκαν 237 έως 33,9 εκ. χρόνια πριν (Τριαδικό έως Ηώκαινο) στον ωκεανό της Πίνδου. Στην ευρύτερη περιοχή παρουσιάζονται σχεδόν όλα τα πετρώματα της ζώνης. Εξαιτίας της σύγκρουσης της Αφρικανικής πλάκας με την Ευρασιατική και των επακόλουθων πιέσεων, τα πετρώματα αυτά πτυχώθηκαν («τσαλακώθηκαν») και ανυψώθηκαν σχηματίζοντας ψηλά βουνά. Τέτοιες πτυχώσεις μπορούν να παρατηρηθούν νότια από το Μνημείο των Ηρώων.
Επιπλέον, εξαιτίας της διάνοιξης του Κορινθιακού κόλπου δημιουργήθηκαν μεγάλα ρήγματα όπως των Καλαβρύτων που οριοθετεί προς το νότο το τεκτονικό βύθισμα των Καλαβρύτων (γεώτοπος 07). Ο γεώτοπος της Αγίας Λαύρας σχετίζεται με αυτό καθώς τοποθετείται στο νότιο όριό του ακριβώς μπροστά από το μεγάλο ρήγμα των Καλαβρύτων.
Παρατηρείται μια σειρά σχετικά μικρών παράλληλων ρηγμάτων σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους που δημιουργούν μια κλιμακωτή εικόνα. Τέτοιες «ομάδες» ρηγμάτων δημιουργούνται συχνά σε περιθώρια μεγάλων τεκτονικών δομών όπως το ρήγμα των Καλαβρύτων και ονομάζονται επιστημονικά «κλιμακωτές ρηξιγενείς ζώνες».
Βιοποικιλότητα
Ο Γεώτοπος βρίσκεται εντός της Προστατευόμενης Περιοχής «ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ ΔΑΣΟΣ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ» (GR2320004) και εντός Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) της ορνιθοπανίδας «ΌΡΟΣ ΧΕΛΜΟΣ (ΑΡΟΑΝΙΑ) – ΦΑΡΑΓΓΙ ΒΟΥΡΑΪΚΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ» (GR2320013) του δικτύου Natura 2000. Στην περιοχή μεταξύ της Μονής Αγίας Λαύρας και των Καλαβρύτων φύεται το σπάνιο ενδημικό φυτό Campanula topaliana subsp. topaliana. Είναι ένα ποικιλόμορφο είδος που φύεται αποκλειστικά σε ασβεστολιθικές βραχώδεις πλαγιές σε μεγάλα υψόμετρα (έως 1700 μ).
